Câu Jigging là gì? Tìm hiểu kỹ thuật câu Jig của người Nhật
Khám phá môn câu jigging với Yoichi Mogi, một chuyên gia hàng đầu từ những năm 1990. Từ những ngày đầu phát triển đầy thách thức, môn câu jig đã trải qua sự thay đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của công nghệ dây braid và thiết kế mới của dụng cụ câu biển. Bài viết giới thiệu kỹ thuật, mẹo câu cá và lựa chọn mồi jig phù hợp, mang lại những trải nghiệm đắm chìm trong lòng biển sâu đầy thú vị và hấp dẫn.
Nguồn gốc của kỹ thuật câu Jig
Yoichi Mogi được xem như là một chuyên gia trong việc câu jigging, là một người đam mê câu bờ từ những năm 1990. Ông bắt đầu yêu thích môn câu jig khi các dụng cụ câu cho môn này vẫn còn ở giai đoạn phát triển ban đầu: dây câu to, cần câu quá dài, mồi jig nặng làm cho kỹ thuật câu trở nên cồng kềnh và khó thao tác. Sức hãm của dây câu và khả năng dãn dây chỉ giới hạn ở độ sâu 50m, nên khi người câu thả mồi ở quá 50m (150ft) là không thể câu được, khiến cho những người câu jig nghĩ rằng bất cứ cá gì ở độ sâu đó đều là không thể.
Nhưng mọi thứ đã thay đổi vào một ngày khi Mogi quyết định thử nghiệm một phương pháp câu mới sau khi được một thuyền trưởng của tàu World Marine Amami, chuyên đi câu xa bờ ở phía nam Nhật Bản, khuyên bảo. Thuyền trưởng cho biết đã nhìn thấy những con cá lớn ở độ sâu khoảng 100m (300ft) trên máy tầm ngư. Vào thời điểm đó, dây braid (hay còn gọi là dây PE) đã xuất hiện, vì vậy Mogi sử dụng dây này cùng với mồi jig nặng để thử câu, và ông đã mang về nhiều con cá lớn từ tầng nước mà trước đây được coi là không thể câu được. Từ đó, môn câu jig dưới đáy sâu bắt đầu một kỷ nguyên mới.
Mogi tiếp tục đẩy kỹ thuật câu jig đến một cấp độ mới, ông tăng sức chịu đựng của dây braid từ 18kg (40kg) lên 45kg (100lbs) và nhận thấy dây quá cứng, khiến cho dụng cụ câu trở nên quá tải. Cần câu bị duỗi thẳng, lưỡi câu bị cong, máy câu bị đứng trong khi kéo cá.
Các nhà sản xuất dụng cụ câu đã phản hồi với những chi tiết yếu kém này, vì vậy họ đã bắt đầu gửi cho Mogi những dụng cụ câu mới nhất để ông thử nghiệm như cần, bao gồm cần câu, máy câu, dây, và nhiều hơn nữa. Ông đã thử nghiệm và phát hiện ra những vấn đề xảy ra, sau đó gửi lại cho hãng để cải thiện và phát triển tính năng phù hợp hơn với môn câu jig dưới đáy sâu.Tuy nhiên, Mogi không phải là người phát minh ra dụng cụ câu mới, ông ta chỉ đề xuất việc sử dụng lưỡi đơn buộc vào mồi jig được gọi là assist hook hoặc stinger hook, một phương pháp hiện đang rất phổ biến trong câu jig. Mogi khẳng định rằng hệ thống lưỡi đơn này ít khi bị vướng đáy hoặc mất cá, nhưng nếu cá cắn vào, nó giữ chặt cá hơn so với việc sử dụng lưỡi ba chấu.
Hiện nay, Mogi dành khoảng 250 ngày mỗi năm để đi câu, trong đó có 150 ngày trên thuyền. Ông tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm câu jig của người Nhật với cộng đồng câu thế giới. Mogi thường trở về Nhật Bản với những ý tưởng mới về câu được học hỏi từ các câu thủ địa phương hoặc các chuyên gia câu hàng đầu trên toàn thế giới.
Một trong những kỹ thuật câu mồi giả lâu đời nhưng hiện đại nhất hiện nay là câu jig, xuất phát từ quần đảo Polynesia và đã lan rộng khắp thế giới từ châu Á, châu Đại Dương, châu Âu đến châu Mỹ.
Trước đây, để bắt cá lớn, người ta phải sử dụng cần câu dài, mồi nặng và dây câu nặng, mất rất nhiều thời gian. Nhưng với sự phát triển của công nghệ, môn câu jig đã được cải tiến và tiến vào thời đại hiện đại.
Những cải tiến mới về dụng cụ câu jig được Yoichi Mogi nhận xét và hướng dẫn từ đầu những năm 1990 đã được chế tạo. Các hãng sản xuất dụng cụ câu ở Nhật đã thay đổi hoàn toàn thiết kế của dụng cụ câu biển, tạo ra cần câu nhẹ, máy nhỏ, mạnh mẽ, khiến cho môn câu jig với dây braid trở nên hấp dẫn hơn. Điều này đã mở rộng danh sách những người câu đã đạt được thành công, không chỉ riêng cho những người chuyên nghiệp sử dụng dụng cụ câu nặng và cũ kỹ.
Hiệu quả môn câu jig
Việc xác định vị trí và trình bày con mồi jig đúng cách là chìa khóa quan trọng để có chuyến câu thành công. Thuyền trưởng giỏi sẽ biết nơi cá ẩn nấp và làm thế nào để người câu jig có cơ hội tốt nhất để bắt cá khi tàu neo đúng chỗ. Việc neo tàu đúng vị trí giúp người câu dễ dàng thả con mồi jig vào nơi cá sinh sống.
Khi thuyền neo đúng vùng nước cạn và độ sâu đáy được xác định rõ, người câu jig có thể thả mồi và câu một cách hiệu quả hơn. Khi thả mồi jig theo dòng hải lưu và xa rạng điểm cá tụ, việc tính toán thời gian để mồi jig đạt tới độ sâu mong muốn rất quan trọng.
Khi đã neo tàu đúng chỗ, cách trình bày con mồi jig sẽ quyết định việc cá có cắn câu hay không. Việc thao tác mồi jig một cách sống động và chân thực sẽ kích thích bản năng săn mồi của cá. Người Nhật thường áp dụng các kỹ thuật câu jig như mechanical jigging hoặc fast pitch, short jerk để tăng hiệu suất câu mà không cần tốn nhiều sức.
Kỹ thuật câu Jigging cơ bản
Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi câu cá là cách thức sử dụng mồi jig để thu hút cá. Bạn cần phải biết cách di chuyển mồi sao cho đẹp, lôi cuốn cá như cách một người đi cua bắt sự chú ý của người khác. Điều này giống như việc mặc đẹp và nói chuyện lịch thiệp để thu hút sự quan tâm từ người khác.
Để thực hiện điều này, bạn cần phải hiểu rõ cách mà mồi di chuyển dưới nước trước khi bắt đầu câu cá. Các loại mồi chính hãng thường có video hoặc hình ảnh mô tả cách mà chúng di chuyển dưới nước, giúp người câu có cái nhìn tổng quan về cách chúng hoạt động. Việc sao chép mồi của người khác chỉ làm giảm tính sáng tạo của bạn.
Một yếu tố khác quan trọng là màu sắc của mồi jig, giống như việc chọn màu son hay phấn trang điểm. Mỗi người có cảm nhận riêng về màu sắc, và thường phải thử nhiều màu khác nhau để tìm ra màu phù hợp nhất. Nếu bạn câu không được cá với một màu, hãy thử đổi sang màu khác. Hãy quan sát các người khác và chọn một màu mà họ chưa dùng để tăng cơ hội bắt cá.Các bạn câu thủ ơi, đừng bỏ qua việc chọn lựa dây chính và dây leader cũng như kích thước của ring nhé. Chúng quyết định việc con mồi sẽ rơi vào đúng điểm hay lệch điểm. Dây to có vẻ mạnh mẽ nhưng lại gặp khó khăn khi chống nước, đặc biệt là khi nước chảy mạnh. Con mồi có thể bị đẩy ra xa điểm câu mong muốn. Đôi khi, điểm câu chỉ là một cục đá nhỏ có đường kính một mét thôi đấy.
Hãy tưởng tượng bạn ngồi cách cục đá 30-50m và cố gắng thả con jig 60g trúng vào điểm đó trong điều kiện nước chảy. Hoặc khi thuyền câu theo kiểu thả trôi, thì con jig của ai xuống nhanh hơn thì có cá trước. Ai xuống chậm hơn thì phải chờ đợi lượt sau.
Máy câu và cần câu cần phải tương thích với nhau, không quá to cũng không quá nhỏ để đảm bảo cân đối. Đừng lo lắng quá nhiều về kích thước máy, một chiếc máy phù hợp là máy có thể chứa được một lượng dây gấp ba lần độ sâu. Ví dụ, nếu bạn câu ở Vũng Tàu với độ sâu khoảng 30m, hãy chọn một máy có thể chứa ít nhất 100m dây pe.
1.5 là đủ câu. Cần nhỏ, dây nhỏ, máy nhỏ, lưỡi nhỏ nhưng nếu bạn cân chỉnh cho lực trải đều, mỗi món gánh một ít thì cá lớn vẫn có thể bắt được.
Cuối cùng, để có khả năng thành công cao, câu của bạn cần phải có cá. Nếu không thấy cá động, cá có thể bơi lên ăn mồi, và màn hình máy dò không cho bất kỳ dấu hiệu nào, thì đó là dấu hiệu chắc chắn. Tuy nhiên, cũng có những ngày cá rất lười, chúng có thể đầy dưới nước nhưng không chịu tấn công mồi.
Kinh nghiệm câu Ligh Jig hiệu quả
Bạn đã sở hữu đầy đủ trang thiết bị câu cá: cần câu, máy câu, dây câu, mồi câu… Tất cả đều là những sản phẩm chất lượng cao. Bạn đã xem video và hình ảnh của những người chuyên nghiệp câu Jig lên cá một cách dễ dàng. Nhưng tại sao bạn vẫn chưa thành công khi thử câu Jig?
Dưới đây là những gợi ý hữu ích có thể giúp bạn cải thiện kỹ năng câu cá của mình:
Để mồi sống ở nhà khi đi câu Jig
Nếu bạn mang theo một số mồi thật để câu cá, nhưng cá không chịu ăn Jig, thì có khả năng bạn sẽ bỏ Jig và chuyển sang sử dụng mồi thật. Thay vì vậy, hãy chỉ mang theo Jig. Bạn sẽ không còn cơ hội để câu mực, cá ngân, hoặc cá đổng nữa. Lúc này, chỉ còn lại Jig. Nhiệm vụ của bạn là Jig, Jig, và Jig. Sử dụng Jig nhiều hơn, và cơ hội cá tấn công Jig sẽ tăng lên.
Máy tầm ngư dò cá khi đi câu Jig
Biển cả rộng lớn, nước sâu thăm thẳm, không ai biết chính xác nhà của cá ở đâu. Máy tầm ngư là một công cụ hữu ích không thể thiếu. Nó cung cấp thông tin quan trọng như độ sâu, cấu trúc đáy và có cá hay không. Nhờ máy tầm ngư, bạn dễ dàng xác định vị trí và độ sâu chính xác để câu cá một cách hiệu quả. Điều này giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức khi đi câu cá.
Sử dụng dây Jig nhỏ nhất có thể
Một sợi dây câu có đường kính nhỏ sẽ ít bị cản nước hơn so với sợi dây lớn, điều này ai cũng biết. Điểm đặc biệt của dây nhỏ là bạn có thể dễ dàng điều khiển con Jig, đặc biệt khi dòng chảy mạnh. Dĩ nhiên, có thể bạn sẽ gặp phải khủng long và dây có thể bị đứt, nhưng liệu bạn có chắc chắn 100% rằng sẽ bắt được con cá đó với sợi dây lớn hơn không? Nhiều người, giống như tôi, khi câu cá không thành công, chỉ mong muốn bắt được một con cá và sẵn lòng đứt dây. Dây có đường kính lớn sẽ cản nước nhiều hơn, trong khi dây nhỏ giúp bạn dễ dàng thả con Jig xuống nơi có cá mà không bị trôi đi xa. Trong thời đại hiện nay, khi câu cá trở nên khó khăn hơn, cá cũng trở nên thông minh hơn, vì vậy bạn nên xem xét việc giảm kích thước của dây chính và dây thẻo (leader).
Dây thẻo Flourocarbon (leader) trong câu Jig
Cá nào sợ dây? Có thể có đấy! Dây Flourocarbon có khả năng làm mờ ánh sáng dưới nước ít hơn so với dây mono thông thường, khiến cho dây này trở nên khó nhìn hơn. Dây Flourocarbon chất lượng tốt sẽ chống cắt tốt, chịu lực tốt nhưng vẫn mềm mại. Vậy dây thẻo (leader) cỡ bao nhiêu là đủ? Điều này phụ thuộc vào loại cá bạn muốn câu và môi trường câu. Nếu bạn muốn câu các loại cá mềm như Bè Lão, Bè Hoác, bạn có thể sử dụng dây thẻo fluorocarbon cỡ 15-20lb vì chúng không có răng sắc để cắt dây. Còn nếu bạn muốn câu các loại cá sống ở hang và có răng sắc như Mú, Hồng Bạc, Bớp, bạn cần tăng sức chịu lực của dây thẻo lên cỡ 25-30lb hoặc cao hơn tùy vào rạng cao hay thấp.
Chọn mồi Jig phù hợp
Để có hiệu quả tốt hơn khi câu cá, bạn nên tìm hiểu kỹ về thức ăn phổ biến của từng loại cá để chọn lựa Jig phù hợp. Ví dụ, nếu thấy cá đang săn mồi là cá ngân, bạn nên chọn Jig có màu sắc và hình dáng giống cá ngân. Nếu chọn sai màu sắc như cá đổng, có thể sẽ ít cá cắn câu hơn đấy. Hãy chú ý và quan sát kỹ, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt đấy!
Hiểu cách con mồi Jig chuyển động (action)
Việc lựa chọn màu sắc và hình dạng của mồi Jig chỉ là bước đầu tiên. Để thành công, quan trọng nhất là hiểu cách mồi Jig di chuyển và biết cách thao tác phù hợp. Mỗi loại mồi được thiết kế để tạo ra các cử động khác nhau, có loại chỉ cần kéo dây (retrieve), có loại cần giật và kéo dây (jerk), có loại cần nhấc lên rồi thả xuống (falling). Mồi Jig nhanh được sử dụng để kích thích bản năng săn mồi của các loài cá hung dữ như Bè Trang, Cá Thu, chúng thích săn đuổi các loài cá mồi nhỏ hoặc chạy trốn.
Mỗi loại cá có kiểu ăn khác nhau
Không thể dùng cùng một kiểu câu Jig để bắt được tất cả các loại cá. Cá thu và Bè Trang thích ở tầng nước trên, bạn cần câu nhanh hơn. Cá Mú và Hồng Bạc thích ở gần đáy, câu chậm hơn. Còn Cá Bè Đốm và Bè Hoác thường ăn ở tầng nước cao hơn một chút. Vì vậy, tùy theo từng loại cá, bạn cần thay đổi cách câu phù hợp, như giật cần nhanh hoặc chậm, dài hoặc ngắn, thu dây ít hoặc nhiều, nhóng lên xuống để mồi rơi tự do.
Thả trôi hay neo khi câu Jig
Tùy thuộc vào địa hình nơi bạn muốn câu cá, có thể là rạng lớn, trải dài hoặc rạng nhỏ, co cụm mà bạn sẽ quyết định liệu nên thả trôi hay neo câu. Đừng ngần ngại hỏi ý kiến của thuyền trưởng vì họ có kinh nghiệm và biết rõ về chỗ câu. Nếu bạn đang ở trên rạng lớn và trải dài, thì tốt nhất là nên thả trôi câu để có cơ hội tiếp cận cá nhanh chóng hơn. Nhưng nếu bạn đang ở trên rạng nhỏ và thấy cá chỉ tụ tập xung quanh các cục rạng (đá), thì việc neo câu sẽ giúp bạn đánh cá chính xác hơn. Vì khi tàu trôi qua điểm, cá có thể không ăn nếu câu của bạn đã bị lệch khỏi vị trí ban đầu.
Trên tàu vị trí nào câu tốt nhất
Nếu bạn thường xuyên đi câu, bạn sẽ dần hiểu được vị trí nào là lý tưởng. Khi tàu neo lại, vị trí tốt nhất là phía sau lái và 2 bên mạn hông cabin. Còn khi thả trôi, vị trí tốt nhất là phía sau lái và phía trước mũi tàu. Hãy xem hình minh họa dưới đây để hiểu rõ hơn những gì tôi muốn chia sẻ.
Hình minh họa này mô tả vị trí khi tàu neo tại bãi rạng, điểm này có thể nằm ngay dưới máy dò cá hoặc phía sau đít tàu tùy thuộc vào cảm nhận của thuyền trưởng về thủy triều. Nếu điểm nằm sau đít tàu, vị trí tốt nhất là X3, bạn có thể thả jig theo chiều thẳng đứng hoặc quăng jig ra xa hoặc sang hai bên để câu. Tiếp theo là X1, X2, bạn cũng có thể thả jig hoặc quăng jig về phía mũi hoặc phía lái và chờ jig chạm đáy trước khi thao tác câu. Vị trí Y là vị trí không lý tưởng nhất.
Câu trôi chỉ phù hợp ở những nơi có bãi san hô dày, thuyền trưởng sẽ quan sát hướng gió và dòng chảy để thả câu theo chiều dọc theo bãi. Hình này minh họa cách câu khi tàu trôi và dòng chảy di chuyển. Vị trí X sẽ là lựa chọn tốt nhất vì bạn có thể quan sát được nhiều hướng khác nhau.
Khi thả câu, nếu bạn ngồi ở vị trí Y, hãy thả jig theo chiều thẳng đứng. Khi jig chạm đáy, tàu sẽ trôi và tạo thành một góc, góc này sẽ thay đổi tùy thuộc vào tốc độ trôi của tàu và tốc độ rơi của jig. Lúc này, bạn có thể thao tác câu theo phương chéo.Nếu bạn đang ở vị trí X, hãy ném Jig ra xa để khi chạm đáy tàu, nó sẽ trôi lại gần điểm rơi của Jig, từ đó bạn có thể câu thẳng đứng (Vertical Jig). Việc quăng Jig ra xa hay gần phụ thuộc vào cảm nhận cá nhân về tốc độ trôi của tàu. Nếu quăng quá gần và tàu trôi nhanh, dây có thể bị cắt vào sống tàu; nếu quăng quá xa và tàu trôi chậm, bạn sẽ câu theo phương xéo (Horizon Jig).
Trong hình minh họa dưới đây, tàu đang trôi theo chiều ngược lại với dòng chảy và hướng tàu. Dòng chảy dưới nước thường nhanh hơn dòng chảy trên mặt nước. Vị trí tốt nhất vẫn là X.
Tương tự như hình trên, nếu bạn ngồi ở vị trí Y, bạn cũng có thể câu theo 2 cách: quăng ra xa hoặc thả ngay dưới tàu, tùy thuộc vào cảm nhận của bạn về tốc độ dòng chảy. Điều quan trọng là kiểm soát Jig không trôi qua chỗ bạn ngồi và dây không bị cắt vào sống tàu.
Nếu bạn ở vị trí X, việc kiểm soát việc trôi sẽ dễ dàng hơn vì bạn có góc hoạt động rộng hơn so với vị trí Y.
Chọn con nước phù hợp
Thủy triều luôn biến đổi không ngừng, thỉnh thoảng nhanh chóng, thỉnh thoảng chậm lại và có những khoảnh khắc nước đứng yên tĩnh tùy theo từng khu vực. Việc chọn đúng thời điểm để câu cá là một bí quyết thông minh để có buổi câu Jig hiệu quả. Đừng ngần ngại hỏi Thuyền Trưởng về các thông tin như lịch trình thủy triều, giờ nước lên hay xuống, thời gian nước đứng và cả việc có trăng hay không trăng. Khi bạn đã câu được cá, hãy ghi nhớ thời gian đó vì nó sẽ giúp bạn chuẩn bị cho buổi câu tiếp theo. Sau vài lần thử và sai, bạn sẽ dần dần nắm bắt được thời điểm lý tưởng nhất để ra khơi câu cá. Ngoài ra, bạn cũng có thể tra cứu Lịch thủy triều hoặc tải ứng dụng xem lịch thủy triều cho điện thoại thông minh hoặc trên internet để có thông tin chi tiết và chính xác.
Hãy kiên nhẫn
Ngồi lâu câu bền! Câu nói này của Thuyền Trưởng Khánh đã được nói cách đây gần 10 năm, nhưng vẫn rất có giá trị đối với tôi. Khi cá không tấn công Jig, đừng nản lòng ngay lập tức. Hãy dành chút thời gian để tìm hiểu nguyên nhân và thay đổi chiến lược. Đôi khi chỉ cần một chút điều chỉnh nhỏ sẽ khiến cá săn mồi nhanh hơn. Bắt được một con cá sẽ là động lực lớn giúp cả đội lấy lại tinh thần để tiếp tục cuộc chơi mà không biết mệt mỏi.
Dụng cụ cho bộ môn câu Jig
Máy câu Jig
Việc chọn máy câu là rất quan trọng khi bạn đi câu ở những vùng nước sâu. Dụng cụ câu không nên quá nặng, và hệ thống hãm dây phải mạnh mẽ, chắc chắn để đối phó với những loại cá lớn như cá mú sống ở độ sâu lớn. Chúng thường cố gắng chạy trở lại hang ẩn náu khi bị mắc lưỡi, vì vậy bạn cần một máy câu có bộ hãm dây phù hợp để chống lại sức kéo mạnh của chúng.
Đôi khi, người ta có thể nhầm lẫn hoặc không hiểu rõ khi sử dụng máy câu với tốc độ cao. Người câu jig thường sử dụng máy có tốc độ từ 4:1 đến 5:1 vì máy có cường độ xoắn mạnh, giúp họ ít mệt mỏi hơn. Một số người thích máy ngang với ổ chứa cước hẹp, giúp họ tập trung vào việc câu cá hơn là lo lắng về việc dây bị rối.
Các thương hiệu máy câu phổ biến mà người chơi Jig thường ưa chuộng bao gồm Daiwa, Shimano, Accurate, Studio Ocean Mark, JM PE reels, Alutecnos. Còn đối với máy dọc, các thương hiệu như Daiwa, Shimano, Accurate, Finnor, Van Staal thường được lựa chọn.
Cần câu Jig.
Với nhiều kỹ thuật câu khác nhau, việc chọn cần câu phù hợp là rất quan trọng. Cần câu jig cần phải nhẹ, có độ cong đều và mạnh để có thể nâng cá lên dễ dàng. Độ cong của cần giúp người câu chiến đấu với cá lớn và giảm sự shock khi câu cá, đặc biệt khi sử dụng dây braid. Ngoài ra, độ cong của cần cũng giúp người câu dễ dàng thao tác khi sử dụng kỹ thuật câu jig kiểu Nhật.
Chiều dài của cần câu thay đổi tùy thuộc vào cách câu jig và loại máy câu sử dụng. Máy câu ngang thích hợp cho cần câu có chiều dài ngắn, trong khi máy câu dọc phù hợp với cần câu dài hơn. Người mới bắt đầu câu jig thường sử dụng cần dài, sau đó từ từ chuyển sang sử dụng cần chuyên dụng hơn. Việc chọn cần câu phù hợp với loại cá và kỹ thuật câu là rất quan trọng, và nên tham khảo ý kiến của những người câu chuyên nghiệp để tránh sai lầm.
Các thương hiệu cần câu jig phổ biến và được ưa chuộng bao gồm Jigging Master, Daiwa Saltiga, Shimano Trevala, Carpenter, Smiths, Jig Star, Sevenseas, Fisherman, CB One, Seed, Calstar, Synit, Black Hole, MC Works.
Mồi câu Jig
Về mồi jig, có nhiều loại mồi jigs khác nhau trên thị trường, nhưng chúng có thể được phân loại thành ba loại chính: loại trọng tâm ở giữa thân, loại trọng tâm ở cuối đuôi và loại trọng tâm ở giữa thân và cuối đuôi.
A – Loại trọng tâm nằm ở giữa (Center-weighted jigs):
Loại jig trọng tâm ở giữa thân thường được sử dụng khi câu ở vùng nước cạn, vì chúng đong đưa và chao đảo khi thả xuống, thu hút cá hồng. Đây là loại mồi phổ biến và linh hoạt nhất, nên nên có trong bộ sưu tập mồi jigs của bạn.
B – Loại mồi câu trọng tâm ở cuối đuôi (Tail weighted jigs):
Loại mồi này được thiết kế với trọng tâm ở phía cuối hoặc gần đuôi, giúp việc thả xuống và kéo lên nhanh chóng mà không gây chao đảo. Đây là loại mồi lý tưởng để săn bắt các loại cá dưới đáy như cá thu, cá mú và cá sea bass. Với thiết kế hình dáng thuôn giúp chống lại sức lôi kéo của dòng hải lưu, mồi này thường được sử dụng ở vùng đáy sâu. Mồi thường có màu sắc lóng lánh, phản quang để tạo ánh sáng dẫn dụ, thu hút sự chú ý của cá. Phần đuôi nặng giúp mồi di chuyển mượt mà trong nước và giảm sức tải cho cần câu.
C – Chọn kích cỡ:
Khi chọn kích cỡ mồi câu, cần xem xét loại cá muốn bắt, độ sâu của vùng nước, và sức chảy của dòng hải lưu. Mồi jigs có trọng tâm ở cuối đuôi thích hợp cho việc nhắm vào mục tiêu nhỏ, trong khi chiều dài mồi quyết định khả năng thu hút cá lớn. Người chơi jigs thường so sánh kích cỡ mồi với con cá mồi sống trong vùng câu để chọn lựa phù hợp.
Kích cỡ mồi theo Gram và Ounces:
Thường thì kích cỡ mồi jigs tăng theo độ sâu thả mồi xuống như sau:
- 50g = 1.76 oz
- 100g = 3.53 oz
- 150g = 5.29 oz
- 200g = 7.05 oz
- 250g = 8.81 oz
- 300g = 10.58 oz
- 350g = 12.34 oz
- 400g = 14.12 oz
D – Màu sắc jigs:…Các mẫu mồi jigs có đủ màu sắc khác nhau, khiến cho việc lựa chọn trở nên khó khăn. Nhiều người câu jigs thường tin rằng màu sắc của mồi cần phải phù hợp với điều kiện thời tiết: màu tối thích hợp cho ngày u ám, ít nắng, có nhiều mây che phủ; màu sáng thì dùng vào những ngày nắng chói chang và trong sáng. Các mẫu mồi có màu phản quang thường được sử dụng khi câu ở nơi có đáy sâu hoặc vào ban đêm để cá có thể nhận biết dễ dàng hơn.
Trước khi thả mồi jig, hãy chú ý xem các tay câu xung quanh bạn đang sử dụng màu sắc nào cho mồi jigs của họ, sau đó chọn một mẫu mồi có màu tương tự. Điều này giúp đảm bảo hiệu quả của màu sắc bạn chọn và giúp nhận biết nhanh chóng màu sắc phù hợp khi thay đổi mồi jigs.
Một yếu tố quan trọng trong mồi câu jig là lưỡi câu, đặc biệt là loại lưỡi có hàm rộng, ngắn và buộc bằng dây Kevlar. Dây được buộc qua khoen ở phía đầu của mồi, khiến lưỡi lủng lẳng ngang thân jig. Nhiều người câu jigs cho biết rằng vị trí này giúp lưỡi câu dễ dàng hướng tới cá khi chúng tấn công, tạo ra hiệu quả bắt cá cao hơn. Việc không sử dụng lưỡi ba chấu thông thường giúp tránh cho mồi jigs bị mắc kẹt dưới đáy, và nhiều người câu Nhật còn thêm vào lưỡi những vật sáng bóng hoặc con fly để thu hút sự chú ý của cá hơn là con jig.Hãy chọn lưỡi câu phù hợp để gắn vào jig, đảm bảo rằng lưỡi câu phải rộng hơn thân jig. Thông thường, người câu sẽ gắn 2 lưỡi vào một con jig và có thể điều chỉnh chiều dài của dây buộc lưỡi tùy theo ý muốn. Nếu cần, bạn có thể gắn thêm lưỡi vào phần đuôi của jig để tăng khả năng thu hút cá. Hãy chú ý để không làm lưỡi quấn vào dây chính khi di chuyển con mồi.
Bạn cũng có thể tự làm lưỡi cho jig của mình bằng cách cắt một đoạn dây chất lượng tốt, xoắn đôi và thắt nút uni vào khoen lưỡi. Để đảm bảo độ bền, hãy siết chặt nút và bọc vào ống nhựa trước khi hơ nóng để co rút lại. Dây braid là lựa chọn phổ biến khi câu jig ở độ sâu lớn vì khả năng giảm độ dãn và tăng sức rơi của con mồi. Đừng quên kiểm tra kích cỡ và chất lượng dây PE trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi câu cá.Trong câu jigging, việc chọn lựa và sử dụng đoạn dây ngọn là rất quan trọng để tránh bị trầy xước bởi các vật cứng như đá, san hô hay răng cá. Dây ngọn chất lượng tốt như fluorocarbon sẽ giúp tránh được tình trạng này và không bị cắn đứt bởi cá có hàm răng sắc.
Khi nối dây ngọn, bạn nên chọn chiều dài khoảng 3-6m để dễ quấn vào ổ cước khi câu cá gần thuyền và dễ điều khiển dây hơn. Có nhiều cách nối dây ngọn nhưng nên chọn những nút thắt như Improved Bristol, Uni-Uni, hoặc Bimini-Albright để đảm bảo độ bền khi câu cá.
Đối với người mới tập câu jigs, nên mua dây ngọn đã được buộc nút vòng sẵn để tiết kiệm thời gian. Khi đã thành thạo, bạn có thể học cách thắt những nút phức tạp như FG, GT, PR và FJ. Nhớ rằng những nút này khó thắt nhưng rất chắc chắn khi sử dụng.
Trong kỹ thuật câu jigs, vào thập niên 80-90, câu jig tập trung vào việc kéo nhanh (speed jigging) với con mồi ngắn và cân đối. Dây mono dài và máy câu to cũng trở thành tiêu chuẩn cho môn câu này.Kéo nhanh jig để mồi rơi xuống, sau đó kéo nhanh lên mặt nước, kỹ thuật này hiệu quả với jig có thân dài. Tuy nhiên, nó có thể làm người câu mệt mỏi và không tạo sự linh hoạt cần thiết khi cá tấn công. Kỹ thuật yo-yo cũng không hiệu quả hơn, thậm chí còn gây khó khăn trong việc cảm nhận khi câu cá. Do đó, việc sử dụng cần câu dài là quan trọng để tạo ra các cú bật phóng linh hoạt của mồi.
Người câu cần phản ứng nhanh khi mồi jig rơi xuống, vì đó là khoảnh khắc cá sẵn sàng tấn công.
Xem thêm: Bật mí 2 kinh nghiệm câu cá mùa đông môi trường tự nhiên
Hiện nay, có hai kỹ thuật jigging phổ biến:
Kéo dài (long stroke):
Kỹ thuật này sử dụng cần câu dài và máy dọc. Cần câu được nâng cao và thả xuống để mồi jig lao xuống, đồng thời quay máy thu dây. Đây là phương pháp phù hợp cho mồi jig có trọng tâm ở giữa.
Kéo cao, giật ngắn (high pitch, short jerk):
Kỹ thuật này còn được gọi là mechanical jigging, sử dụng cần câu ngắn và máy ngang. Người câu giật từng cú vòng ngắn và quay máy thu dây. Phương pháp này phù hợp cho mồi jig thuôn dài có trọng tâm ở cuối đuôi.
Tóm lại, có 4 cách xử dụng jig cho mồi jig ngắn và dài:
1- Giật mồi theo chiều thẳng từng đoạn ngắn, quay thu dây mỗi chu kỳ.
2- Giật mồi theo chiều thẳng từng đoạn dài, khi mồi rơi dây chùng, quay thu dây chùng.
3- Giật mồi theo chiều nghiêng từng đoạn ngắn, quay thu dây mỗi chu kỳ.
4- Kéo mồi theo đường thẳng, từng đoạn dài, quay dây khi mồi rơi.
Lời kết
Có cá thích tấn công mồi jig rơi chậm và có cá ưa tấn công mồi jig lao nhanh. Hồ câu Thế Anh chia sẻ cả hai cách này có thể được thực hiện ở tốc độ nhanh hoặc chậm, hoặc kết hợp cả hai. Với hai kỹ thuật câu jig này phổ biến ở Nhật, không có quy định cụ thể nào buộc phải tuân theo, người câu có thể tự do lựa chọn mồi và phát triển kỹ thuật câu riêng phù hợp nhất với họ.
